Σε όλους τους ανθρώπους έχει τύχει να ακούσουν, να αισθανθούν, να θυμηθούν, να βιώσουν κάτι και να τους προκάλεσε μια αναστάτωση, ένα σφίξιμο στο στομάχι, μια ζαλάδα ή/και άλλα πολλά συμπτώματα άγχους. Σκεφτείτε τώρα, απέναντι σε κάποιο αντίστοιχο ερέθισμα, να βιώνατε αυτά τα συμπτώματα σε πολύ μεγαλύτερη ένταση, για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα και πιο συχνά στην καθημερινότητα σας. Πιθανά τότε να αναφερόμασταν στην Διαταραχή Πανικού. Η διαταραχή πανικού επηρεάζει εκατομμύρια άτομα παγκοσμίως και μπορεί να βλάψει σημαντικά την καθημερινή ζωή, τις σχέσεις και τη συνολική ευημερία ενός ατόμου. Η κρίση πανικού είναι ένα έντονο κύμα άγχους που πυροδοτεί ένα ευρύ φάσμα σωματικών και συναισθηματικών συμπτωμάτων, κάνοντας συχνά το άτομο να αισθάνεται ότι χάνει τον έλεγχο ή ότι βιώνει ένα απειλητικό για τη ζωή του γεγονός. Αυτές οι κρίσεις μπορεί να εμφανιστούν εντελώς ξαφνικά, προκαλώντας ακραία αγωνία και φόβο για μελλοντικά επεισόδια, γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε έναν κύκλο άγχους.
Αναγνωρίζοντας τα Συμπτώματα
Τα συμπτώματα της διαταραχής πανικού μπορεί να είναι τόσο σωματικά όσο και γνωστικά.
Τα σωματικά συμπτώματα μπορεί να περιλαμβάνουν:
- Επιτάχυνση του καρδιακού ρυθμού
- Εφίδρωση
- Τρέμουλο
- Αίσθημα λαχανιάσματος ή ασφυξίας
- Πόνο στο στήθος
- Ναυτία ή ενόχληση στην κοιλιά
- Αίσθημα ζάλης
- Ρίγη ή αίσθημα ζέστης
Στα συναισθηματικά/ γνωστικά συμπτώματα συνήθως συναντάμε:
- Αποπραγματοποίηση (αίσθημα μη πραγματικού) ή αποπροσωποποίηση (αίσθημα απόσπασης από τον ίδιο εαυτό
- Φόβο απώλειας του ελέγχου
- Φόβο επερχόμενης τρέλας
- Αίσθηση επικείμενης καταστροφής
- Φόβο θανάτου
Η αναγνώριση των παραπάνω συμπτωμάτων είναι ζωτικής σημασίας, καθώς η έγκαιρη παρέμβαση οδηγεί σε ταχύτερη και αποτελεσματικότερη αντιμετώπιση.
Αιτίες Εμφάνισης της Διαταραχής Πανικού
Ο ακριβής χάρτης των αιτιών για την εμφάνιση, πυροδότηση και διατήρηση της διαταραχής, περιλαμβάνει έναν συνδυασμό γενετικών, περιβαλλοντικών και ψυχολογικών παραγόντων. Παρότι κάθε άνθρωπος βιώνει διαφορετικά τα συμπτώματα και τα εναύσματα της διαταραχής πανικού, οι πιο συνήθεις στρεσογόνοι παράγοντες περιλαμβάνουν σημαντικές αλλαγές στη ζωή, τραυματικά γεγονότα, φοβίες και χρόνιο στρες.
Ο Φαύλος Κύκλος της Αποφυγής
Μιας από τις δυσκολότερες πτυχές της διαταραχής πανικού είναι η ανάπτυξη του φαύλου κύκλου της αποφυγής. Ο φόβος της κρίσης πανικού μπορεί να οδηγήσει το άτομο να αποφεύγει μέρη και καταστάσεις με στόχο να μην έρθει αντιμέτωπος/η με φοβικά ερεθίσματα. Δυστυχώς, αυτή η αποφυγή ενισχύει μόνο τον φόβο και μπορεί να οδηγήσει στην απομόνωση, δυσχεραίνοντας την ποιότητα ζωής του ατόμου. Η απεμπλοκή από αυτόν τον κύκλο είναι απαραίτητη για την ανάρρωση.
Αναζήτηση Βοήθειας και Θεραπευτικές Επιλογές
Τα καλά νέα είναι πως η διαταραχή πανικού είναι αντιμετωπίσιμη. Η αναζήτηση επαγγελματικής βοήθειας από έναν ειδικό ψυχικής υγείας είναι το πρώτο βήμα προς την ανάρρωση. Η ψυχοθεραπεία μπορεί να βοηθήσει στην αναγνώριση των συναισθημάτων, των συμπεριφορών και των εναυσμάτων αλλά και να βοηθήσει το άτομο να τροποποιήσει της πεποιθήσεις και τα σχήματα που είναι υπεύθυνα για την πυροδότηση και διατήρηση των συμπτωμάτων. Τέλος, η φαρμακευτική αγωγή μπορεί να κριθεί απαραίτητη όταν τα συμπτώματα (σωματικά και ψυχολογικά) είναι έντονα στο σημείο που οι ψυχοθεραπευτικές παρεμβάσεις αδυνατούν να εδραιωθούν. Σε αυτή τη περίπτωση η χρήση κάποιου φαρμάκου σε συνδυασμό με την θεραπευτική διαδικασία δουλεύουν παράλληλα για την επίτευξη του καλύτερου αποτελέσματος.
Η διαταραχή πανικού είναι μια σημαντική πρόκληση για την ψυχική υγεία που επηρεάζει αμέτρητα άτομα παγκοσμίως. Να θυμάστε, η αναζήτηση βοήθειας είναι ένδειξη δύναμης και με τη σωστή υποστήριξη και θεραπεία, τα άτομα με διαταραχή πανικού μπορούν να ανακτήσουν τον έλεγχο της ζωής τους και να αγκαλιάσουν ένα μέλλον απαλλαγμένο από τα δεσμά του φόβου.
